Ο αναβλητικός άνθρωπος συνήθως πορεύεται με το εξής <<σύνθημα >> : <<αφού μπορώ να το κάνω μετά γιατί να το κάνω τώρα;>>. Η αναβλητικότητα έχει όμως άμεσα συσχετισμό με τη συναισθηματική κατάσταση του ανθρώπου, διότι εκτός από το φυσικό επακόλουθό της ή ακόμη και της ματαίωσης ανάληψης δράσης υποκρύπτει βαθύτερες ψυχικές ανασφάλειες: ένας άνθρωπος ο οποίος δεν έχει καλή σχέση με τον εαυτό του και δεν εμφορείται από αισιοδοξία, αλλά αντιθέτως πάσχει από χαμηλή αυτοεκτίμηση και έλλειψη νοήματος για την ζωή, ένας άνθρωπος ο οποίος ταλαιπωρείται από από άγχος , αμφιβολίες για τον εαυτό του και υπαρξιακά ερωτήματα ( όπως:<<ποιος είμαι;>>, <<γιατί ζώ;>>), << ποιος είναι ο σκοπός μου σ' αυτήν την ζωή;>>), ενώ παράλληλα φοβάται την αποτυχία, τότε ενδεχομένως πάσχει ακόμη και από κατάθλιψη, οπότε είναι μάλλον φυσιολογικό τελικά να αδρανεί.
Ασφαλώς, η αναβλητικότητα είναι ακόμη μη παθολογική αλλά μάλλον φυσιολογική στα νεαρά παιδιά και στους εφήβους όσον αφορά τις υποχρεώσεις τους και τις ευθύνες τους κυρίως ως προς τη σχολική μελέτη. Το ζήτημα έγκειται κυρίως σε μας τους ενήλικες, οι οποίοι έχουν πλέον συγκεκριμένες και διαρκώς απαιτητικές υποχρεώσεις από την ζωή.
Το αντίθετο του αναβλητικού ανθρώπου είναι ο αποτελεσματικός άνθρωπος. Εκείνος ξυπνά το πρωί έχοντας προϋπολογίσει το καθημερινό του πρόγραμμα ,οπότε προχωρά με αποφασιστικό τρόπο και οργανωμένη μέθοδο ώστε να εκτελέσει τις υποχρεώσεις του εγκαίρως. Ο Μ. ΣΚΟΤ ΠΕΚ στο βιβλίο του ο Ο ΔΡΟΜΟΣ Ο ΛΙΓΟΤΕΡΟΣ ΤΑΞΙΔΕΜΕΝΟΣ, συγκεκριμένα στο πρώτο κεφάλαιο Η ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ αναφέρεται με μεγάλη λεπτομέρεια και μας αναλύει την αρχή:<< η καθυστέρηση της ικανοποίησης>>. Η εν λόγω αρχή πρεσβεύει ότι ο καθένας μας οφείλει σε καθημερινή βάση να δομεί τη ζωή του βάσει απαράβατης ιεράρχησης προτεραιοτήτων: <<πρώτα θα κάνω τις δουλείες μου και τις υποχρεώσεις μου , και ύστερα θα αφιερώσω ελεύθερο χρόνο για χαλάρωση, ξεκούραση και ψυχαγωγία, για θέαση τηλεόρασης ή περιήγηση στο διαδίκτυο>>. Αυτή η αρχή βοηθά εντέλει όχι μόνον τον κάθε άνθρωπο ατομικά αλλά την κοινωνία συλλογικά και τον πολιτισμό συνολικά να προοδεύσει. Επιπλέον μας εισάγει και στην πνευματικότητα.
Η αναβλητικότητα διαθέτει αρκετές εκφάνσεις και εκδηλώνεται με διάφορα συμπτώματα, λ.χ. όταν νιώθουμε κουρασμένοι, όταν δεν έχει νόημα αυτό που κάνουμε, όταν νιώθουμε πολύ βαριοί για να
ενεργοποιηθούμε και να αναλάβουμε τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις μας. Τότε, ίσως πάσχουμε από εσωτερικές, ενδοψυχικές συγκρούσεις, οι οποίες μας αποτρέπουν από το να προχωρήσουμε στη ζωή μας. Οι άνθρωποι έχουμε βεβαίως τις ικανότητες και τις δεξιότητες να δημιουργούμε συμβιβαστικούς μηχανισμούς άμυνας που μας βοηθούν μεν προσωρινά, αλλά στην περίπτωση της αναβλητικότητας το πρόβλημα τείνει να παραμένει άλυτο. Εντούτοις, όλοι μας έχουμε πολλά χαρίσματα και είναι κρίμα να τα απεμπολούμε προκειμένου να γινόμαστε υπηρέτες της ομφαλοσκόπησης και της κακομοιριάς.
Ορισμένες πρακτικές συμβουλές ώστε να ξεπερνούμε την αναβλητικότητα :
1) Προγραμματίστε τις δουλείες σας.
2) Βάλτε στόχους οι οποίοι να είναι ρεαλιστικοί και υλοποιήσιμοι.
3) Βάλτε σύντομους στόχους έτσι ώστε κάθε φορά που τους πετυχαίνετε να νιώθετε ικανοποιημένοι και να έχετε θετική κινητοποίηση ώστε να προχωρήσετε παρακάτω.
4) Προγραμματίστε το εικοσιτετράωρό σας έτσι ώστε να αφιερώνετε περίπου ίσο χρόνο σε εργασία, ψυχαγωγία (διάβασμα, περπάτημα, χαλάρωση κ.ά. )και σε ξεκούραση /ύπνο).
Η ζωή μας βελτιώνεται αν έχουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό μας, εάν θέτουμε στόχους και τους επιτυγχάνουμε. Έτσι αντλούμε ικανοποίηση, αποκτούμε αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση, ενισχύουμε την αυτό-επιβράβευση, ενώ τελικά νιώθουμε καλύτερα εμείς οι ίδιοι.
επιμέλεια κειμένου:
Καίτη Παπαδοπούλου